HEIF یک رقیب سرسخت برای JPEG

همه ما با فرمت دوست داشتنی JPEG ‏(jpg.) آشنا هستیم و به جز موارد خاص، همیشه از آن استفاده می‌کنیم. با این‌حال iOS 11 به‌طور پیش‌فرض از فرمت جدیدی تحت عنوان HEIC استفاده می‌کند. گروهی اعتقاد دارند که این فرمت عملا پایان عمر JPEG را اعلام خواهد کرد، در حالی که گروه دیگری این تصمیم اپل را تایید نمی‌کنند. در ادامه با فرمت HEIF و ویژگی‌های آن آشنا می‌شوید.

شرکت اپل در سال ٢٠١٧ فرمت تصویری جدیدی با نام HEIF ‏(High Efficiency Image Format) به‌کار گرفت. این فرمت تصویری، یک الگوریتم فشرده‌سازی تصویر محسوب می‌شود که بر اساس استاندارد فشرده‌سازی ویدیویی HEVC ‏(یا همان H.265) توسعه یافته است. از سوی دیگر، HEIC ‏(High Efficiency Image Container) یک حامل یا فرمت فایل برای ذخیره‌سازی عکس‌ها با استفاده از الگوریتم مذکور است.

پیدایش HEIF

فرمت JPEG در سال ١٩٩٢ برای فشرده‌سازی تصاویر توسعه یافت و بخاطر عملکرد مناسب و انعطاف‌پذیر خود توانست محبوبیت چشمگیری پیدا کرده و به یک استاندارد فراگیر تبدیل شود. با این‌حال، زیربنای فرمت JPEG در زمانی طراحی شد که کامپیوترها و سایر ابزارهای الکترونیکی قدرت پردازش بسیار پایین‌تری داشتند.

با پیشرفت عملکرد پردازنده‌ها، در سال‌های اخیر شاهد معرفی مجموعه گسترده‌ای از فرمت‌های فشرده‌سازی تصویری بوده‌ایم. این موضوع خصوصا در حوزه ویدیو روند قابل توجهی داشته است. به‌طور مشخص‌تر، امروزه به‌لطف الگوریتم‌های فشرده‌سازی مانند H.264 و H.265 ‏(HEVC) می‌توانیم ویدیوهایی با کیفیت بسیار بالا را در فایل‌های بسیار کوچکتری ذخیره کنیم.

موفقیت چشمگیر HEVC ‏(High Efficiency Video Coding) به تلاش برای استفاده از روش کاری آن برای فشرده‌سازی تصاویر ثابت منتهی شد که HEIF دستاورد آن است. مشخصات HEIF در سال ٢٠١٥ نهایی شد و همان‌طور که اشاره کردیم اپل از سال ٢٠١٧ روی آن تمرکز کرده است. ابزارهای اپل تصاویر فشرده‌سازی شده با استاندارد HEIF را در فایل‌هایی با پسوند heic. ذخیره می‌کنند. در واقع HEIC همان کاری را برای HEIF انجام می‌دهد که MP4 برای H.265.

مزایای HEIF

فرمت HEIF جنبه‌های گوناگونی از پیشرفت‌های فناوری در زمینه تصویربرداری و ثبت تصاویر را در نظر گفته است. مثلا، دوربین گوشی آیفون 7 می‌تواند اطلاعات تصویری را به ‌صورت ١٠ بیتی پردازش کند، اما فرمت JPEG فقط از ٨ بیت برای ثبت رنگ پشتیبانی می‌کند. همین موضوع باعث می‌شود که بخشی از وضوح تصویر از دست برود. از سوی دیگر، HEIF قادر است تصاویر را به‌صورت ١٦ بیتی کنترل کند. این فرمت همچنین از شفافیت پشتیبانی می‌کند.

خوب تا اینجا به ‌نظر می‌رسد که HEIF می‌تواند تصاویری با کیفیت بهتر از JPEG را در اختیار کاربران قرار دهد. اما خبر بهتر این است که شما بهبود کیفیت مذکور را در کنار کاهش اندازه فایل‌های ذخیره شده خود به‌دست می‌آورید. به ‌عبارت دیگر، تصاویر HEIF، در مقایسه با تصاویر JPEG مشابه، نه‌تنها کیفیت بالاتری دارد، بلکه حجم کمتری را نیز اشغال می‌کند.

مشکل HEIF

با وجود آن که فایل‌های HEIC مزایای فوق را در اختیار کاربران می‌گذارند، اما هنوز با یک مشکل محدودکننده مواجه هستند: سازگاری. به‌عبارت ساده‌تر، هنوز بخش عمده‌ای از ابزارها به‌طور پیش‌فرض از فرمت آشنا و محبوب JPEG استفاده می‌کنند. البته گفته می‌شود که گوگل پشتیبانی از فرمت HEIC را در نسخه بعدی سیستم اندورید (Android P) ارایه خواهد کرد، اما حتی در این صورت نیز هنوز مجموعه گسترده‌ای از ابزارها و نرم‌افزارها از فرمت جدید پشتیبانی نمی‌کنند.

برای رفع این مشکل به دو راه‌حل کلی رسیده است. گزینه اول این است که به کاربران iOS 11 امکان می‌دهد اساسا استفاده از فرمت HEIC را کنار گذاشته و برای حفظ حداکثر سازگاری، همچنان به JPEG متکی باشند. از سوی دیگر، حتی زمانی که شما روی گوشی آیفون خود برای ذخیره‌سازی تصاویر از فرمت HEIC استفاده می‌کنید، هر وقت بخواهید چنین تصویری را به‌اشتراک بگذارید یا آن را به ابزاری بفرستید که احتمالا از HEIC پشتیبانی نمی‌کند، گوشی شما به‌طور خودکار تصویر را به فرمت JPEG تبدیل کرده و سپس آن را انتقال می‌دهد. این فرآیند به‌صورت کاملا سخت‌افزاری انجام می‌شود و شما اساسا متوجه آن نخواهید شد.

در نهایت، با توجه به تعداد ابزارهای مبتنی بر iOS که از این فرمت پشتیبانی می‌کنند و ابزارهای اندرویدی که با انتشار Android P به این مجموعه خواهند پیوست، حتی اگر HEIF به جانشینی برای JPEG تبدیل نشود می‌توان اطمینان داشت که به فرمتی متداول و پرکاربرد تبدیل خواهد شد.