همه چیز درباره روتر

روتر (Router) یکی از اصطلاحاتی است که این روزها زیاد با آن برخورد می‌کنیم. روتر (یا آن‌طور که ممکن است در بعضی از مقالات به آن اشاره شود، مسیریاب)، اساسا یکی از تجهیزات سطح بالای شبکه‌های کامپیوتری محسوب می‌شود که نقش مهمی در هدایت کارآمد ترافیک در یک شبکه دارد. امروزه روترها با پیچیدگی‌های کمتری در شبکه‌های کوچک خانگی-اداری یا SOHO ‏(Small Office-Home Office) مورد استفاده قرار می‌گیرند و وظیفه برقراری ارتباط شبکه داخلی با دنیای اینترنت را بر عهده دارند.

اگر از اینترنت استفاده می‌کنید، بعید است با عباراتی مانند روتر بی‌سیم، مودم-روتر و یا عباراتی از این قبیل مواجه نشده باشید. به‌طور کلی می‌توان گفت روترها نقش نقطه مرکزی ارتباط شبکه شما با اینترنت را ایفا می‌کنند. در واقع روتر به‌عنوان یک رابط اطلاعاتی مابین اینترنت و ابزارهایی که به آن متصل شده‌اند، عمل می‌کند. به‌عبارت دیگر، روتر با کنترل بسته‌های متعدد دریافت شده از اینترنت، آن‌ها را برای گیرندگان مورد نظر روی شبکه داخلی می‌فرستد. همین ویژگی باعث می‌شود که روتر به اولین خط دفاعی برای محافظت از شبکه داخلی شما در برابر حملات خارجی تبدیل شود.

وظیفه روتر چیست؟

در یک تعریف ساده، روتر ترافیک شبکه شما را مدیریت می‌کند. فرض کنید شما روی کامپیوتری دسکتاپ‌تان مشغول بازدید از یک صفحه وب هستید. بسته‌های داده مربوط به آن صفحه باید توسط سرور سایت مربوطه آماده شده و سپس مسیرهای مختلفی را روی اینترنت پشت سر گذاشته و در نهایت از روتر شما عبور کنند تا به کامپیوترتان برسند. مرورگری که روی کامپیوترتان از آن استفاده می‌کنید، وظیفه کدگشایی و نمایش داده‌های دریافتی را بر عهده دارد.

خوب، شبکه داخلی شما تقریبا همیشه از چند ابزار تشکیل می‌شود که همگی (به‌صورت بی‌سیم یا با کابل) به روتر متصل شده‌اند. پیش از هر چیز، روتر امکان برقراری ارتباط این ابزارهای متعدد با یک خط اتصال اینترنت را فراهم می‌کند. به‌علاوه، روتر اطمینان حاصل می‌کند که بسته‌های داده مربوط به سایت وبی که مشغول بازدید از آن هستید، بجای کامپیوتر دسکتاپ به گوشی موبایل شما فرستاده نمی‌شوند.

این تفکیک ترافیک با بهره‌گیری از خصوصیتی تحت‌عنوان آدرس MAC ‏(Media Access Control) ابزارها انجام می‌شود. هر اینترفیس شبکه روی ابزار مورد استفاده شما (مثل درگاه شبکه اترنت کامپیوتر یا سخت‌افزار وای‌فاوی گوشی همراه) دارای یک آدرس منحصربه‌فرد MAC است. روتر آدرس MAC هر یک از ابزارهایی که به آن متصل شده‌اند را در جدولی ذخیره می‌کند. وقتی روی کامپیوترتان مشغول بازدید از یک صفحه وب هستید، درخواست مربوطه از طریق روتر به اینترنت و نهایتا به سرور مورد نظر ارسال می‌شود. وقتی سرور اطلاعات درخواستی را برمی‌گرداند، روتر با مراجعه جدول مذکور می‌داند که این بسته‌ها برای کدام ابزار متصل به آن فرستاده شده‌اند و در نتیجه داده‌های دریافتی را به کامپیوتر شما می‌فرستد. به این ترتیب وقتی چندین ابزار در یک شبکه خانگی مشغول تبادل اطلاعات با اینترنت هستند، هر کدام از آن‌ها بدون هیچ تداخلی با ابزارهای دیگر، داده‌های مربوط به خودش را دریافت می‌کند.

تفاوت روتر و مودم

شما اتصال اینترنت خود را از یک تامین‌کننده سرویس اینترنت یا ISP ‏(Internet Service Provider) دریافت می‌کنید. ISP می‌تواند از فناوری‌های مختلفی برای رساندن سرویس اینترنت به شما استفاده کند. سرویس‌های Dial-up، ADSL، WiMAX، TD-LTE و یا سرویس‌های اینترنت کابلی همگی نمونه‌هایی از فناوری‌های مورد استفاده برای این منظور هستند. هر یک از این فناوری‌ها از ساختار سیگنال و انتقال داده مخصوص به‌خود استفاده می‌کنند، بنابراین برای برقراری ارتباط با هر کدام از آن‌ها به ابزار ویژه‌ای نیاز خواهید داشت. این وظیفه بر عهده مودم است. به‌عبارت ساده‌تر، مودم وظیفه تبدیل ساختار سیگنال دریافتی از ISP به ساختار سیگنال استاندارد مورد استفاده ابزارهای مصرف‌کنندگان را بر عهده دارد.

نکته مهم این است که مودم تنها برای انجام همین وظیفه طراحی شده است، بنابراین تنها یک خط ارتباطی در سمت داخلی شبکه شما ایجاد می‌کند. از سوی دیگر، روتر با قرار گرفتن در مسیر این خط ارتباطی واحد، به ابزارهای متعددی امکان می‌دهد که به‌طور هم‌زمان از آن برای اتصال به اینترنت استفاده کنند. در ابزارهایی که تحت‌عنوان مودم-روتر شناخته می‌شوند، این دو ساختار در یک ابزار واحد ترکیب شده‌اند.

ارتباط با روتر

روترهایی که در شبکه‌های SOHO مورد به‌کار می‌روند به‌طور کلی دو نوع فناوری ارتباطی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. فناوری اول، شبکه کابلی یا همان اترنت است. بسیاری از روترها درگاه‌هایی را برای اتصال ابزارها با کابل ارایه می‌کنند. امروزه اکثر قریب به اتفاق کامپیوترهای شخصی و لپ‌تاپ‌ها به درگاه‌های شبکه کابلی مجهز هستند. روترهای معمولی به درگاه‌های اترنت ١٠/١٠٠ مجهز هستند، اما شما بر حسب نیاز خود می‌توانید به سراغ مدل‌هایی بروید که به درگاه‌های اترنت گیگابیتی مجهز شده‌اند و سرعت انتقال بسیار بالاتری را ارایه می‌کنند.

از سوی دیگر، امروزه بسیاری از ما از روترهایی استفاده می‌کنیم که از قابلیت شبکه‌سازی بی‌سیم برخوردارند. این روترها از استانداردهای وای‌فای (802.11x) پشتیبانی می‌کنند. روترهای منطبق با استاندارد 802.11n امروزه یک استاندارد کلی در نظر گرفته می‌شوند اما مدل‌های مبتنی بر استاندارد سریع‌تر 802.11ac به‌تدریج جایگزین آن‌ها می‌شوند. برای انتخاب درست مابین این استانداردها باید به نرخ انتقال مورد نیاز خود و همچنین استاندارد شبکه‌سازی بی‌سیمی که ابزارهایتان از آن پشتیبانی می‌کنند، توجه داشته باشید.